Δημιουργία Κεραμιών Ρακού

Εντυπωσιακό βίντεο δημιουργίας κεραμικών! Τα κεραμικά βγαίνουν πυρωμένα ακόμη από το καμίνι και τοποθετούνται σε πριονίδι. Από την καύση επηρεάζονται τα χρώματα και δίνουν εντυπωσιακά αποτελέσματα! Στο τέλος βρέχεις το αντικείμενο και η απότομη αλλαγή θερμοκρασίας δίνει στα χρώματα ακόμα πιο εντυπωσιακές αποχρώσεις.

RACU

Μία σχετικά πρόσφατη τεχνική που χρησιμοποίησα είναι το ψήσιμο με ρακού. Ουσιαστικά δεν πρόκειται τόσο για τεχνική ψησίματος του πηλού όσο για χρωματισμό του.

Η ιστορία του ρακού είναι πολύ ενδιαφέρον και έχει ως εξής. Ξεκίνησε στην Ιαπωνία και τοποθετείτε μεταξύ μιας τεχνικής και μιας τελετουργίας. Η τεχνική είναι πολύ απλή και τα μέσα φτωχά. Η τελετή που συνδέεται με το ρακού, είναι η τελετή του τσαγιού, άμεσα συνδεδεμένη με τον Ζεν Βουδισμό.

Ο Ζεν Βουδισμός, παρακλάδι του Βουδισμού, ήρθε και καθιερώθηκε στην Ιαπωνία από δύο κυρίως διακεκριμένους σοφούς τον Ισάϊ (1141-1215) και τον Ντόγκεν(1250-1253). Το Ζεν δεν έχει ένα δόγμα, αλλά είναι ένα πλησίασμα, ένας τρόπος για την σωτηρία. Το Ζεν σκοπεύει να δώσει ένα τέλος στον κλασσικό ανθρώπινο δυϊσμό του συνηθισμένου ανθρώπου και να βρει μια απόλυτη ένωση του σώματος και της ψυχής του ατόμου και της υπόλοιπης δημιουργίας. Αυτός ο στόχος της απόλυτης ένωσης παίρνει άπειρες μορφές.

Η σχέση μεταξύ Ζεν και Τειοποσίας πήρε μορφή στο τέλος του 15^ου αιώνα από τον Μουράτα Γιούκο(1423-1502) γνωστός σαν πατέρας της τελετής του τσαγιού. Η χρήση του τσαγιού γινόταν πριν για φαρμακευτικούς σκοπούς. Η τελική μορφή της τελετής του τσαγιού συνεχίστηκα από τον Rikyu(1521-1591). Κατά τον 17^ο αιώνα η τελετή του τσαγιού ήτανε εκλεπτυσμένη αν και απλή φόρμα λατρείας και μια εκτίμηση της τέχνης και της ζωής. Τα μπολ του ρακού είναι ανάμεσα στα πιο σπουδαία εφόδια της τελετής του τσαγιού.

Τo μπολ είναι ημισφαιρικό βάζο που χρησιμεύει για να ετοιμάζονται τα διάφορα ροφήματα. Το μπολ είναι το πιο πρωτόγονο δοχείο, αντικατέστησε τα δύο ενωμένα χέρια του ανθρώπου που πίνει από μια πηγή. Ο άνθρωπος επαναλαμβάνει την ίδια κίνηση για να κρατήσει το μπολ.

Τα μπολ είναι φτιαγμένα στο χέρι δεν έχουνε χερούλι το στόμιο τους είναι ανώμαλο και είναι κόκκινα ή μαύρα. Τα μπολ ρακού δεν είναι ραφιναρισμένα με την έννοια της τελειότητας, αλλά με την αισθητική της ατέλειας.

Στην Ιαπωνία του 16^ου αιώνα ο Τσοζίρο γιος Ameya, φτιάχνει κεραμίδια και μπολ ρυζιού αγροτικής προέλευσης, σύμφωνα με την παράδοση της οικογένειάς του. Την ίδια εποχή ο δάσκαλος του τσαγιού Rikyu, αναπτύσσει τους νόμους για την τελετή του τσαγιού και βρίσκει στην παραγωγή του Τσοσίρο ένα παράδειγμα απλότητας και φυσικότητας, που συσχετιζόταν με το πνεύμα του Ζεν. Η δουλειά του μπολ προσαρμόσθηκε στις ανάγκες της τελετής του τσαγιού και με την συμβολή του Rikyu τούτα γίνονται περιζήτητα.

Ο Ιντιόσο, δικτάτορας ευαίσθητος στην τέχνη του τσαγιού τίμησε την μνήμη του Τσοσίρο, το Jokey μια χρυσή σφραγίδα με το ιδεόγραμμα του ρακού χαραγμένο επάνω (που σημαίνει χαρά, ευχαρίστηση) . έτσι η δυναστεία ρακού, με την δύναμη του τίτλου της και τις επίσημες παραγγελίες διαιωνίζεται μέχρι τη δέκατη πέμπτη γενεά, η οποία δουλεύει ακόμα και σήμερα στο Kyoto. Παράλληλα με αυτή την αναγνωρισμένη γενεά και άλλοι κεραμίστες, ζωγράφοι, ποιητές ασκούν αυτό το είδος κεραμικής και φιλοσοφίας.

Η Ιαπωνία σήμερα έχει αλλάξει, και απομακρυνθεί από την παράδοση της. Ο τωρινός κεραμίστας ρακού έχει εκπαιδευτεί σε σχολή καλών τεχνών σαν γλύπτης. Τα μπολ τσαγιού φτιάχνονται στον τροχό πια και βιομηχανικές μονάδες πλήρως εξοπλισμένες και οργανωμένες παράγουν κατά εκατοντάδες ρακού προσπαθώντας να καλύψουν την ζήτηση. Για διάφορους λόγους οι πραγματικοί σκοποί του Rikyu φαίνεται να έχουν χαθεί.

Χάρη στην γενεά των Kenzan ο γνωστός Άγγλος κεραμίστας Bernard Leach, θα ανακαλύψει το ρακού και θα το μεταδώσει στη Δύση μέσω του βιβλίου του «A Potter’s Book» τη στοιχειώδη αλλά ουσιαστική γνώση. Μέσα από αυτό το βιβλίο που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1945, θα γεννηθούν όλες οι

σύγχρονες και Δυτικές μορφές, που μέσα από την μεγάλη ποικιλία που προσφέρουν συναντιούνται καλώς ή κακώς κάτω από τον τίτλο ρακού.

Το ρακού αρχίζει πολύ πριν την τεχνική, είναι ένας τρόπος ζωής, να δέχεσαι το ελεγχόμενο και το ανεξέλεγκτο, την εμβάθυνση που ζητάει την αυτοσυγκέντρωση που αμφισβητεί τον ορθολογισμό μέσα από την απελευθέρωση. Το ρακού είναι πολύ κοντά στη φύση. Το να κάνεις ρακού σημαίνει να είσαι λίγο σχοινοβάτης σε διαρκή αναζήτηση ισορροπίας, ότι προβληματίζεσαι για μια αρμονία μεταξύ της δικής σου ελευθερίας και της ύλης. Το ρακού πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν μια προτροπή για αναζήτηση ένα ερέθισμα για την ανακάλυψη και την καλλιέργεια μιας ευαισθησίας και πλαστικότητας στη σκέψη.

Στην τεχνική αυτή το κεραμικό δέχεται πολύ μεγάλες και απότομες αλλαγές θερμοκρασίας (θερμικά σοκ) με αποτέλεσμα καταστροφικά πολλές φορές για αυτό. Δεν έχουν όλοι οι πηλοί την ανθεκτικότητα να ψηθούν με αυτό τον τρόπο. Ιδιαίτερα πηλοί που δεν αντέχουν μεγάλες θερμοκρασίες όπως ο τερακότα είναι εντελώς ακατάλληλοι. Ιδανικοί για αυτή την τεχνική είναι οι πηλοί με σαμότ καθώς οι κόκκοι άμμου του δίνουν μεγάλη ανθεκτικότητα.

Αφού το κεραμικό ψηθεί πρώτα μια φόρα βάφεται με τα υλικά και τα χρώματα της επιλογής μας αφήνοντας κάποιες επιφάνειες ακάλυπτες. Η θερμοκρασία στο καμίνι ανεβαίνει γρήγορα και όταν φτάσει στο μέγιστο της θερμοκρασίας που αντέχει ο πηλός ή το χρώμα το βγάζουμε όπως είναι καυτό και κατακόκκινο από την ζέστη και το ρίχνουμε σε μια λεκάνη με πριονίδι το οποίο παίρνει φωτιά, φροντίζοντας το πριονίδι να καλύψει όλο το αντικείμενο. Εκείνη την στιγμή ο πηλός καίγεται ακόμα και έχει ανάγκη οξυγόνο. Από την καύση όμως του πριονιδιού παράγεται διοξείδιο του άνθρακα το οποίο απορροφάται από τον πηλό δίνοντας του ένα φυσικό μαύρο χρώμα. Αμέσως βρέχουμε το κεραμικό και το βουτάμε στο νερό ρίχνοντας απότομα την θερμοκρασία του. Με αυτό τον τρόπο δένει το χρώμα πάνω στο αντικείμενο μας δίνοντας εντυπωσιακά αποτελέσματα. Το φυσικό μαύρο του άνθρακα, η απορρόφηση του από τα χρώματα και η ατελής φόρμα του κεραμικού είναι η ψυχή του ρακού.